รู้หรือไม่? การดึงผมคันบ่อย ๆ อาจทำให้เป็นโรคดึงผมตัวเองได้

ผมคันปัญหากวนใจที่ทำให้หลายคนรู้สึกคันยุบยิบบนศีรษะจนต้องรีบดึงออก แต่การดึงผมคันบ่อย ๆ นั้นไม่ใช่วิธีแก้ปัญหาที่ถูกต้อง แถมยังอาจนำไปสู่การเป็นโรคดึงผมตัวเองได้อีกด้วย เมื่อมาถึงตรงนี้เราเชื่อว่าคงจะมีหลายคนที่เริ่มเอะใจและสงสัยกันขึ้นมาบ้างว่า อาการคันยุบยิบบนศีรษะที่ตัวเองเจออยู่คือผมคันหรือไม่ แล้วถ้าใช่จะมีวิธีรักษาอย่างไรให้หายขาดได้บ้าง ในบทความนี้คลินิกปลูกผม Grow & Glow จึงจะพามาทำความรู้จักว่าผมคัน คืออะไร ผมคันเกิดจากอะไร และผมคันเป็นแบบไหนอย่างละเอียด พร้อมแนะนำวิธีรักษาที่เห็นผลจริง เพื่อให้คนที่มีปัญหาอยู่สามารถนำข้อมูลไปใช้ในการจัดการปัญหานี้ได้อย่างถูกต้อง

ผมคัน คืออะไร? เกิดจากสาเหตุอะไรได้บ้าง

ผมคัน (Curly Hair Folliculitis) คือ ผมที่เกิดขึ้นบนหนังศีรษะแล้วมีลักษณะหงิกงอมากกว่าผมเส้นอื่น ๆ และมีอาการคันร่วมด้วย นอกจากนี้ ยังทำให้ผมดูชี้ฟู จัดทรงยาก จึงมีหลายคนที่รู้สึกรำคาญและเลือกที่จะดึงผมคันออกมา ซึ่งอาการผมคันเกิดจากปัญหารูขุมขนบริเวณหนังศีรษะที่เกิดการอักเสบจากการทำให้เส้นผมที่ขึ้นมาใหม่มีลักษณะผิดปกติ ดูชี้ฟูจัดทรงยาก และมีอาการคัน ซึ่งแม้ว่าจะมีการถอนผมคันออกไปแล้ว ก็จะยังรู้สึกคันบริเวณหนังศีรษะ เนื่องจากรูขุมขนบริเวณนั้นยังมีการอักเสบจากการดึงผมคันออกอยู่นั่นเอง

ปัจจัยที่กระตุ้นทำให้เกิดผมคัน

ซึ่งนอกจากการอักเสบบนหนังศีรษะจากการถอนผมหรือดึงเส้นผมแรง ๆ แล้ว ผมคันลักษณะหยิกงอยังสามารถถูกกระตุ้นให้เกิดได้จากหลายปัจจัย ดังนี้

• พันธุกรรม ผู้ที่ครอบครัวมีกรรมพันธุ์ผมตรงสามารถมีผมหยิกงอขึ้นมาได้ เนื่องจากพันธุกรรมในร่างกายสามารถสร้างเส้นผมที่มีลักษณะแตกต่างกันขึ้นมาได้ บางคนที่ผมตรงอาจจะมีผมบางเส้นที่หยักศก หยิกงอ จนมีลักษณะคล้ายกับผมคันได้เช่นกัน
• การเปลี่ยนของฮอร์โมน การเปลี่ยนแปลงของปริมาณฮอร์โมนแอนโดรเจน อาจทำให้คนที่ผมตรงมีลักษณะที่หยิกงองอกขึ้นมาได้ จนคล้ายกับการเกิดผมคัน 
• พฤติกรรมที่ส่งผลกระทบต่อรากผม สำหรับผู้ที่ชอบรัดผม รวบผม ถักเปียแน่นตึงจนเกินไป หรือผู้ที่ชอบถอนเส้นผม ก็อาจทำให้เกิดการอักเสบบริเวณรากผม มีความเสี่ยงที่จะทำให้เกิดขนคุดหรือผมคันได้เช่นกัน
• ผมแห้งเสีย เมื่อเส้นผมเริ่มสูญเสียความชุ่มชื้นเป็นเวลานาน จึงเริ่มทำให้ผมแห้งเสีย ไม่มีน้ำหนัก มีผมแตกปลาย เส้นผมก็จะหยาบขึ้นและเกิดการหยิกงอ มีลักษณะที่คล้ายกับผมคัน  แม้จะไม่เกิดอาการคันศีรษะแต่ก็เสี่ยงต่อการขาดหลุดร่วงได้ง่าย

มีผมคันต้องดึงออกหรือไม่?

อย่างที่เราได้กล่าวไปข้างต้นว่า การดึงผมคันออกไม่ใช่วิธีแก้ปัญหาที่ถูกต้อง เนื่องจากเป็นการทำร้ายรากผม และยังทำให้รูขุมขนเกิดการอักเสบหรืออุดตันมากยิ่งขึ้นอีกด้วย ดังนั้น จึงต้องไปแก้ปัญหาที่ต้นเหตุอย่างการรักษาอาการรูขุมขนอักเสบหรืออุดตันให้หายไป เพื่อให้เส้นผมที่งอกใหม่กลับมาเป็นปกติ แต่หากรู้สึกรำคาญขึ้นมาก็ควรจะใช้กรรไกรเล็มออกแทนการดึง เพื่อป้องกันการอักเสบ อุดตัน และป้องกันการทำร้ายรากผม นอกจากนี้ การดึงผมคันบ่อย ๆ ยังนำไปสู่การเป็นโรคดึงผมตัวเอง และทำให้ผมบางหรือศีรษะล้านได้โดยไม่รู้ตัวอีกด้วย

วิธีรักษาผมคันที่เห็นผลจริง

• ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเสี่ยงที่ทำให้เกิดผมคัน

การถอนผม การดึงผม หรือการมัดผมตึงมากเกินไป ล้วนเป็นพฤติกรรมที่ทำให้รูขุมขนบนหนังศีรษะเกิดการอักเสบหรืออุดตันได้ดังนั้นจึงควรปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเหล่านี้ เพื่อลดอาการอักเสบและอุดตันที่ทำให้เกิดอาการผมคัน

• สระผมให้ถูกวิธี

ควรสระผมด้วยน้ำอุณหภูมิปกติ ไม่ร้อนไม่เย็นจนเกินไป โดยควรจะสระผมสัปดาห์ละ 3-4 ครั้ง และไม่ควรมากหรือน้อยไปกว่านี้ เพราะหากสระผมมากเกินไป ผมก็จะแห้งเสียทำให้มีรังแคและผมคันได้ง่ายขึ้น แต่หากสระผมน้อยเกินไปก็จะทำให้เกิดการสะสมของแบคทีเรียและเชื้อราบนหนังศีรษะได้

• พบแพทย์เพื่อรับคำแนะนำในการรักษา

ในกรณีที่พบตุ่มหนองบริเวณรูขุมขน มีอาการอักเสบหรือคันมาก ๆ ควรจะรีบไปพบแพทย์เพื่อรับคำแนะนำในการรักษาที่ต้นเหตุ ไม่ควรปล่อยไว้เพราะอาจเกิดการติดเชื้อที่รุนแรงได้

มีผมคันจนทำให้ผมร่วงมาก ควรทำอย่างไร

ผมคันอาจเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้เกิดการร่วงของเส้นผมได้ เพราะเกิดจากความผิดปกติบนหนังศีรษะ ซึ่งในกรณีที่การร่วงของเส้นผมยังคงมากเกินปกติ นอกจากวิธีการรักษาผมคันที่เห็นผลจริงแล้ว ยังสามารถดูแลการขาดหลุดร่วงได้ตามนี้ 

• ปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ หากเรามีผมร่วงมากและเป็นปัญหาร้ายแรง ควรพบแพทย์เพื่อทำการวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสม อาจมีการสอบถามเกี่ยวกับประวัติการใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดผม ประวัติการรักษาที่ผ่านมา และปัจจัยอื่น ๆ ที่อาจส่งผลต่อการร่วงของเส้นผม
• ดูแลเส้นผมอย่างระมัดระวัง การดูแลเส้นผมอย่างถูกต้องสามารถลดการหลุดร่วงของเส้นผมได้ โดยควรใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดผมที่เหมาะสมและไม่มีส่วนผสมเคมีรุนแรง หลีกเลี่ยงการใช้เครื่องมือร้อนที่มีอุณหภูมิสูงเกินไป เช่น เครื่องดัดผมหรือไดร์เป่าผมร้อน และควรใช้ผลิตภัณฑ์บำรุงเส้นผมควบคู่ไปด้วย
• กินอาหารเสริม การบริโภคอาหารที่เหมาะสม เช่น วิตามินและโปรตีน อย่างสมดุล สามารถช่วยลดการร่วงของเส้นผมได้ แต่ถ้าเราไม่สามารถกินอาหารที่มีสารอาหารได้เพียงพอกับการดูแลเส้นผม ก็สามารถกินอาหารเสริมแทนได้

สรุป ผมคันไม่จำเป็นต้องดึงออก

แม้ว่าอาการผมคันจะไม่ใช่อาการที่รุนแรงอะไร แต่หากปล่อยไว้โดยไม่ดูแลหรือรักษาให้ถูกวิธี ก็อาจจะนำไปสู่การเป็นโรคดึงผมตัวเอง ที่ทำให้เกิดปัญหาผมร่วง ผมแม้ว่าอาการผมคันจะไม่ใช่อาการที่รุนแรงอะไร แต่หากปล่อยไว้โดยไม่ดูแลหรือรักษาให้ถูกวิธี ก็อาจจะนำไปสู่การเป็นโรคดึงผมตัวเอง ที่ทำให้เกิดปัญหาผมร่วง ผมบาง หรือศีรษะล้านในอนาคตได้อีกด้วย ดังนั้น หากพบว่าเริ่มมีอาการผมคันก็ควรจะรักษาด้วยตัวเองตามวิธีที่เราได้กล่าวไปข้างต้นก่อน หากรุนแรงขึ้นหรือไม่หายจึงค่อยไปพบแพทย์เพื่อรับคำแนะนำในการรักษาต่อไป ทั้งนี้ หากต้องการรักษาผมบางหรือศีรษะล้านที่เกิดจากการดึงผมคันและที่เกิดจากสาเหตุอื่น ๆ การปลูกผมถาวรก็ถือเป็นทางเลือกที่ตอบโจทย์กับปัญหานี้เป็นอย่างมาก เพราะนอกจากจะช่วยแก้ปัญหาผมบางศีรษะล้านได้อย่างถาวรแล้ว ยังช่วยให้ผมของคุณดูเงางาม สุขภาพดี และหลุดร่วงได้ยากอีกด้วย สำหรับผู้ที่สนใจการปลูกผมเพื่อแก้ปัญหาศีรษะล้านที่เจออยู่ก็สามารถเข้ามาสอบถามคลินิกปลูกผม Grow & Glow พร้อมรับคำแนะนำจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านการปลูกผมโดยเฉพาะ